Je Ko Bole Sach
Author Name – Narinderpal Singh Komal
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Novel
Jiunde Shaheed ਜਿਊਂਦੇ ਸ਼ਹੀਦ
Author Name – Sawinder Sandhu
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Story
Jiwan Birtant: Sri Guru Nanak Sahib ਜੀਵਨ-ਬਿਰਤਾਂਤ: ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ
Author Name – Dr. Jagjiwan Singh
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Stories
ਜੰਞੂ ਪਾਉਣ ਦੀ ਰਸਮ ਮੌਕੇ ਪੰਡਤ ਹਰਿਦਿਆਲ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ‘ਸੰਵਾਦ’ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਨਿਰਣਾਇਕ ਮੋੜ ‘ਤੇ ਵਾਪਰਿਆ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਅਤੇ ਅਰਥਮਈ ਇਨਕਲਾਬੀ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਸੀ। ਇਹ ਸੰਵਾਦ ਪੰਡਤ ਹਰਿਦਿਆਲ ਜੀ ਦੇ ‘ਤਲਾਬ’ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ‘ਅੱਖਰੀ ਗਿਆਨ’ ਉੱਪਰ ਜੀਊਂਦੇ ਚਸ਼ਮੇ ‘ਚੋਂ ਉਪਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਰੋ-ਤਾਜਾ ਅਤੇ ਸੱਚੇ-ਸੁੱਚੇ ‘ਅਨੁਭਵੀ ਗਿਆਨ’ ਦੇ ਉੱਚਤਮ, ਚੰਗੇਰੇ ਅਤੇ ਜੇਤੂ ਹੋਣ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ।
‘ਸੰਵਾਦ’ ਅਤੇ ‘ਵਿਵਾਦ’ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਅੰਤਰ-ਸੰਬੰਧਿਤ ਪਰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸੰਕਲਪ ਹਨ। ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਸੂਤਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਜਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵੱਖਰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਰ, ਸ਼ੋਰੀਲੀ ਅਦਾ, ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਹਉਮੈ, ਕਾਹਲ ਅਤੇ ਕੁਹਜ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਸੰਵਾਦ ਵਿੱਚ ਸਹਿਜਤਾ, ਸ਼ਾਇਸਤਗੀ, ਹਲੀਮੀ, ਸੰਜੀਦਗੀ, ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਸੁਹਜ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਿਫ਼ਤੀ ਵੱਖਰੇਵਾਂ ਇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਬੋਲਣ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਸੰਵਾਦ ਵਿੱਚ ਸੁਣਨਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਗਹਿਰੇ ਤਲ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਅਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ ਧਿਆਨ ਪੂਰਵਕ ਸੁਣਨਾ, ਉਪਰੰਤ ਕੁੱਝ ਸੂਤਰਿਕ ਅਤੇ ਅਰਥ ਭਰਪੂਰ ਬੋਲਣਾ, ਸੰਵਾਦ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਰਜੀਹ, ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਉਲੇਖਯੋਗ ਨੁਕਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੰਡਤ ਹਰਿਦਿਆਲ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸੰਵਾਦ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਹਰਗਿਂ ਨਹੀਂ ਕਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜਨੇਊ, ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਜਾਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਜਾਂ ਆਲੋਚਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿਸੇ ਰਸਮ, ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ (ਜਨੇਊ), ਜਾਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ (ਬ੍ਰਾਹਮਣ) ਧਰਮ ਜਾਂ ਅਕੀਦੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਵੈਰ-ਵਿਰੋਧ ਅਥਵਾ ਮਤ-ਭੇਦ ਨਹੀਂ। ਉਹ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਹਰ ਪੱਖੋਂ ਸੁਹਣਾ, ਰਸੀਲਾ, ਮੌਲਿਕ, ਆਨੰਦਦਾਇਕ, ਪਰਿਪੂਰਨ, ਓਜਮਈ ਅਤੇ ਵਿਗਾਸਮਈ ਬਣਾਉਣਾ ਲੋਚਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਰਸਮੋ-ਰਿਵਾਜਾਂ, ਰੀਤਾਂ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਅਭਿਮਾਨ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਖਾਨਾਪੂਰਤੀ ਵਾਲੇ ਖੜੋਤਮਈ ਕਰਮ-ਕਾਂਡਾਂ, ਪਾਖੰਡ, ਖੋਖਲੇਪਣ, ਆਡੰਬਰ ਅਤੇ ਫੈਲਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭਰਮ-ਭੁਲੇਖਿਆਂ ਦੇ ਉਹ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਵਾਂਗ ਸਫ਼ਤ ਵਿਰੋਧੀ ਸਨ।
ਜੇਕਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਰਸਮ, ਧਰਮ ਜਾਂ ਪਹਿਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਧਾਰਮਿਕ-ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨੌਂਵੇ ਰੂਪ, ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਰਾਹੀਂ, ਤਿਲਕ-ਜੰਞੂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਂਕ ਅੰਦਰ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਜਾਮ ਨਾ ਪੀਂਦੇ। ਪੰਡਤ ਹਰਿਦਿਆਲ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਵਪੂਰਤ ਸੰਵਾਦ ਸਪਸ਼ਟ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਆਜਾਦੀ, ਹੱਕਾਂ ਅਤੇ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਰਖਵਾਲੇ ਸਨ। ਉਹ ਨਹੀਂ ਸਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ, ਕਿਸੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਅਕੀਦਤ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਵਿੱਚ ਖ਼ਲਲ ਪਾਵੇ। ਉਸ ਉੱਪਰ ਧੌਂਸ ਜਮਾਵੇ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਉਸ ਉੱਪਰ ਥੋਪੇ।
This Is Only sale In India
Jugni-2 ਜੁਗਨੀ -2
Author Name – Shashi Pal Samundra
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Novel
Kache Dude Varge Lok ਕੱਚੇ ਦੁੱਧ ਵਰਗੇ ਲੋਕ
Editor Name ਸੰਪਾਦਕ – Gurbachan Singh Bhullar
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Stories
ਸਾਧਾਰਨ ਸੰਦ ਤੇ ਜੁਗਤਾਂ-ਜੁਗਾੜ ਹੌਲ਼ੀ-ਹੌਲ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਤਕਨੀਕ ਵਿਚ ਪਲਟਦੇ ਗਏ। ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਮਕਦੀ ਰਹੀ ਤੇ ਫੇਰ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਗਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀਕਲ ਕਾਢਾਂ ਦੀ ਹਵਾ ੨੦ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਭਾਵ ਪਿਛਲੀ ਪੌਣੀ ਕੁ ਸਦੀ ਵਿਚ ਹਨੇਰੀ, ਫੇਰ ਝੱਖੜ ਤੇ ਫੇਰ ਤੂਫ਼ਾਨ ਬਣਦੀ ਗਈ ਜੋ ਹੁਣ ਕਹਿਰੀ ਤੂਫ਼ਾਨ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਮੁੱਚੀ ਮਨੁੱਖਜਾਤੀ ਦੇ ਪੈਰ ਉੱਖੜ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਸੇਧ ਗੁਆਚ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਤਾਣਾਬਾਣਾ ਟੁੱਟ-ਉਲਝ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਹੀ ਬੋਤਲ ਵਿਚੋਂ ਕੱਢੇ ਪਦਾਰਥਕ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀਕਲ ਕਾਢਾਂ ਦੇ ਜਿੰਨ ਨੂੰ ਦੇਖ-ਦੇਖ ਭੈਭੀਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਲਕੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ‘ਆਕਾ’ ਮਨੁੱਖ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀ-ਕੀ ਪਦਾਰਥਕ ਉਚਾਣਾਂ ਤੇ ਸਦਾਚਾਰਕ ਨਿਵਾਣਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗਾ।
ਚੜ੍ਹਦੀ ਉਮਰੇ ਅਸੀਂ ਵੱਡੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵੱਲੋਂ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਿੰਦੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਬੁੜ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਬੁੜਬੁੜ ਆਖਦੇ ਸੀ ਜਿਹੜੇ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਤੋਂ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਕਦਮ ਮਿਲਾ ਕੇ ਚੱਲਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਸਨ। ਸਮੇਂ ਦਾ ਸਿਤਮ ਦੇਖੋ, ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਕਦਮ-ਕਦਮ ਉੱਤੇ ਇਹ ਦੁਹਰਾਉਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਨਾਲੋਂ ਸਾਡਾ ਜ਼ਮਾਨਾ ਭਲਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਹੁਤ ਭਲਾ, ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਭਲਾ ਸੀ। ਇਸ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਚੜ੍ਹਦੀ ਉਮਰ ਵੇਲ਼ੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੇ, ਆਂਢੀ-ਗੁਆਂਢੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ, ਜਾਣ-ਪਛਾਣਾਂ ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀਆਂ ਦੇ ਦੇਖੇ-ਸੁਣੇ ਹੋਏ ਅਜਿਹੇ ਭਲੇ ਤੇ ਭੋਲ਼ੇ ਬੰਦੇ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਹੋ ਜਿਹੇ ਹੁਣ ਜੇ ਹਨ ਵੀ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ, ਦੁਰਲੱਭ ਹਨ।
ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਭੁੱਲਰ
Kanjkan
Author Name – Lalit Choudhari
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Short Stories
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਨੂੰ ਰੰਗਮੰਚ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਨੇ ਹਰ ਪਲ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।ਸਾਹਿਤ ਤੇ ਰੰਗਮੰਚ ਮੇਰੇ ਲਈ ਆਕਸੀਜਨ ਵਾਂਗ ਹਨ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਸਰਲ ਜੀਵਨ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਰੰਗਮੰਚ ਤੇ ਸਾਹਿਤ ’ਚ ਸਰਲ-ਸ਼ਬਦ ਹੀ ਵਰਤੇ ਹਨ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਸਰਲ-ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰੋਗੇ।
-ਲਲਿਤ ਚੌਧਰੀ
Katha Jari Hai
Author Name – Rajbir Randhawa
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Novel
Kaumi Azadi Vall: Punjabi Te Punjabi Sabhiachar Da Bhavikh ਕੌਮੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵੱਲ : ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਭਵਿੱਖ
Author Name – Dr. Gurbhagat Singh
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Literature
Kite Na Teri Vaat Mukni ਕਿਤੇ ਨਾ ਤੇਰੀ ਵਾਟ ਮੁੱਕਣੀ
Author Name – Harpreet Singh Chanu
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Story
Lohe Di Mitti de Lok ਲੋਹੇ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਲੋਕ
Author Name – Surjit Kaur Basra
Published By – Saptrishi Publications
Subject – Stories